Uticaj korporativne društvene odgovornosti na finansijske performanse islamskih banaka sa posebnim osvrtom na Bosnu i Hercegovinu

Hanić, Aida (2020) Uticaj korporativne društvene odgovornosti na finansijske performanse islamskih banaka sa posebnim osvrtom na Bosnu i Hercegovinu. Doctoral thesis, Univerzitet u Sarajevu, Ekonomski fakultet.

Text AIDA HANIĆ DOKTORSKA DISERTACIJA.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (4MB)

Abstract

Korporativna društvena odgovornost (engl. Corporate Social Responsibility) kao koncept,
način poslovanja i naučno-istraživačko pitanje, zaokuplja pažnju svjetske javnosti duže od
60 godina. U toj eri naučnog istraživanja da li je korporacija vještačka tvorevina ili
„subjekat“ koji ima odgovornost prema društvu u kojem posluje, još uvijek nije utvrđena
jedinstvena definicija ovog koncepta, što je dovelo do pojave različitih pristupa razumijevanju
interakcije poslovne organizacije sa društvom. Pitanje koje se posebno ističe nakon 1970-tih
godina jeste uticaj korporativne društvene odgovornosti na finansijske performanse poslovnih
subjekata. U utvrđivanju ove veze važno je istaći smjer uticaja tj. da li korporativna društvena
odgovornost utiče na finansijske performanse ili je situacija obrnuta i da li je uticaj te relacije
pozitivan, negativan ili neutralan. Rezultati istraživanja su različiti i nisu isključivi već su sva
tri ishoda jednako moguća i naučno prihvatljiva.
U bankarstvu se koncept društvene odgovornosti banaka počeo kasno ispitivati jer su banke
dugo vremena bile izolirane od društvenih procesa. Takvu praksu prekinula je svjetska
ekonomska kriza iz 2007. godine, kada je konvencionalni finansijski sistem doživio kolaps.
Nakon toga, pažnja globalne javnosti usmjerila se na poslovanje islamskih banaka kao etički
određenih poslovnih subjekata koji svoje poslovanje baziraju na religijskim postulatima.
Odgovornost prema društvu inkorporirana je u islamski vrijednosni sistem čime se
korporativna društvena odgovornost smatra sastavim dijelom poslovanja islamskih banaka.
Istraživačko pitanje postavljeno u ovoj disertaciji jeste koliko je korporativna društvena
odgovornost zaista prisutna u poslovanju islamskih banaka, da li utiče na njihove finansijske
performanse i da li je taj intenzitet veći kod velikih banaka u odnosu na male?
Kao način kvantifikovanja korporativne društvene odgovornosti, korišten je koncept
objelodanjivanja podataka o korporativnoj društvenoj odgovornosti na bazi indeksa što je u
engleskoj literaturi poznato pod terminom Corporate Social Responsibility Disclosure Index
(CSRDI). Naučna metoda primjenjena u analizi društvenih uticaja jeste metoda analize
sadržaja godišnjih izvještaja. Istraživanje se baziralo na uzorku od ukupno 18 banaka iz
KISMUT zemalja i jedne banke iz Bosne i Hercegovine, za period 2006-2016. KISMUT
zemlje (Katar, Indonezija, Saudijska Arabija, Malezija, UAE i Turska) su odabrane za analizu
iz razloga što je u okviru tih zemalja skoncentrisano 80% vrijednosti ukupne aktive islamskog
bankarstva i što osnivači jedine banke u BiH koja posluje po principima islamskog
bankarstva, dolaze iz KISMUT zemalja.
Rezultati pokazuju da su islamske banke društveno odgovorne, ali da stepen objelodanjivanja
podataka analiziranih islamskih banaka varira tokom vremena što znači da izvještaji nisu
standardizovani i da se isti podaci ne objelodanjuju svake godine. Najveća diskrepanca
između onoga što se objelodanjuje i što bi trebalo da se objelodanjuje odnosi se na pitanje
Zekata, Qard-hasan kredita i Šerijatskog odbora. Rezultati empirijskog istraživanja pokazali
su pozitivan uticaj CSRDI na finansijske performanse analiziranih islamskih banaka ali bez
statističke značajnosti dok je uticaj CSRDI na finansijske performanse, konkretno u slučaju
povrata na kapital, kod velikih banaka pozitivan i značajan. Pored kompozitnog uticaja
CSRDI na finansijske performanse, dodatno je analiziran uticaj svake pojedinačne
komponente indeksa na finansijske performanse. Statistički značajan uticaj ispoljile su samo
dvije dimenzije; Izjava o misiji i viziji i Šerijatski odbor, i to na nivou značajanosti od 10%.

Item Type:	Thesis (Doctoral)
Additional Information:	COBISS.ID=31930377
Uncontrolled Keywords:	korporativna društvena odgovornost, finansijske performanse, indeks objelodanjivanja podataka o korporativnoj društvenoj odgovornosti (CSRDI), BiH, KISMUT
Research Department:	Sustainable Development
Depositing User:	Jelena Banovic
Date Deposited:	11 Feb 2021 09:56
Last Modified:	11 Oct 2021 12:24
URI:	http://35.240.28.64/id/eprint/1572
Author Links:	[error in script] No links available.

Actions (login required)

View Item